هوشمندسازی شهر متأثر از دو بعدعینی و ذهنی در جهت پیشبرد کیفیت زندگی شهری است. از مولفه های مهم کیفیت زندگی شهری،شاخص مشارکت مردمی در زمره این رویکردها برای هوشمندسازی شهر است. هدف از نگارش این تحقیق بررسی تاثیرات شاخص هوشمند سازی بر کیفیت زندگی شهری و خانه هوشمند است.

امروزه، فناوري هوشمندسازي یکی از مهـم تـرین ابزارهـاي اسـتراتژیک در مـدیریت و اداره صـحیح مجموعه هاي انسانی است. با رشد روز افـزون شـهر نشـینی و مشـکلات ناشـی از آن و بـا توجـه بـه پیامدهایی که صنعت و مدرنیزاسیون در زندگی شهري به همراه داشته، در چنین فضـایی توجـه به مؤلفه هاي کیفیت زندگی یکی از مهم ترین اولویت هاي برنامـه ریـزان و سیاسـت گـذاران اسـت.

بررسی رویکردهای مفهوم هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری

هوشمندسازي برداشتی نوین با حداکثر کیفیت و کسب سرویس از شاخص ها و فاکتورهـاي زنـدگی است. ارتقاي شاخص هاي زندگی از جمله فرهنگ، بهداشت، ایمنی، مسکن،گردشگري به طور قابـل توجهی کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا می دهد. توسعه هر یک از ایـن جوانـب منجـر بـه رضـایت ، آسایش و رفاه بیشتر شهروندان می شود و به آنها کمک می کند زندگی هماهنگ تري داشته باشند.

در سطح بین المللی تمامی کشورهاي دنیا بـه سـمت توسـعه پایدارشـهري، از طریـق هوشمندسـازي شهري قدم برداشته اند. لذا حاکمان کشورها و مدیران پیشرو شهري، ایجاد شهر هوشـمند را بهتـرین گزینه براي مدیریت و بهبود کیفیت زندگی شهروندان دانسته اند. در نتیجه رفتن به سوي شهر هوشمند یک ضرورت است.

با توجه به اهمیت کیفیت زندگی براي افرادجامعه تلاش براي ارتقا آن از اصلی تـرین  اولویـت هاي برنامه ریزان و سیاست گذاران اجتماعی و مدیران و مسئولان حکومتی در هـر جامعـه و کشـوري می باشد. لذا به جرات می توان گفت کلیه برنامه ها و سیاست و عملیات های اجرایی در یک جامعـه در راستاي ارتقاي کیفیت زندگی مردم آن جامعه است. نتایج مطالعات کیفیت زندگی مـی توانـد بـه ارزیابی سیاست ها و رتبه بندي مکان ها، تدوین استراتژي هاي مدیریت و برنامه ریزي در هر جامعـه اي کمک نماید.

از سوی دیگر موجب درك و اولویت بندي مسایل براي برنامه ریزان و مدیران آن جامعه به منظور ارتقـاي کیفیت زندگی شهروندان گردد. یکی از اختلافات مهمی که بين متخصصين کیفیت زندگی وجود دارد،تفاوت در دیدگاه آنها نسبت به رابطه ذهنی یا عینی بودن این مفهوم است. برهمين اساس میتوان گفت که کیفیت زندگی به سه دسته تقسیم میگردد:

در دسته اول کسانی هستند که فقط به بعد ذهنی کیفیت زندگی توجه دارند. این گروه در کارهاي خود یا بعد عینی، کیفیت زندگی را لحاظ نمیکنند و یا آن را از لحاظ اهمیت در سطح بسیار پایین تری قرار میدهند.

دسته دوم کسانی هستند که برخلاف دسته اول کیفیت زندگی را از لحاظ عینی بررسی میکنند، البته تعداد این افراد در قیاس با گروه اول بسیار کم است.

اما دسته سوم که به نظر روز به روز بر تعداد آنها افزوده میشود کسانی هستند که دید جامعتري نسبت به این مفهوم داشته و معتقدند که هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری را باید  بصورت همزمان از دو منظر عینی و ذهنی بررسی نمود.

عوامل مورد نیاز برای هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری

برای ایجاد یک شهر هوشمند، به همکاري همه دستگاهها و سازمانهاي حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات نیـاز است و بدون این هماهنگی، شکل گیري آن عملی نمی شود. شهر هوشمند نیاز بـه اقتصـاد هوشـمند ، محیط هوشمند، مردم هوشمند و حکمرانی هوشمند دارد. از دستاوردهاي ارزشمند، شهر هوشمند کاهش هزینه هاي مصرف سوخت و انرژي و کاهش آلودگی های ناشی از این آسیب، به محیط زیست را می توان نام برد. یک جامعه شهري، ترکیبی است، از مردم و محیط پیرامونی که در ارتباط دائم با آن هستند. این محیط متشکل از سازمانها، ادارات و مراکز خدماتی است که به طور مداوم و مستمر با یکـدیگر در حـال تعامـل هسـتند، بنابراین لزوم حرکت به سمت جامعه اي هوشمند ضرورت می یابد.

الگوي هوشمندسازي شهر از مشارکت گسترده مردمی در طرح هـا و پـروژه هـاي شهري از آن رو حمایت می نماید که همکـاري آن هـا در فراینـد تصـمیم گیـري مزایـایی همچـون دستیابی به شناخت واقعی از شرایط محدوده مورد مطالعه، طرح ریزي براساس واقعیت هـا و نیازهـاي موجود و رفع یا کاهش تضادها و تعارضها را دارا می باشد،مجموعه این موارد، در نهایت منجـر بـه افزایش تحقق پذیري طرح، اجرایی تر بودن آن و حرکت در مسیر توسعه با شـتابی بیشـتر مـی گردد.

بررسی چگونگی کیفیت هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری

کیفیت زندگی یکی از مهمترین مسائل پیش روي جهان امروز و از مباحث اساسی در تدوین سیاست گذاري اجتماعی محسوب می شود. اصطلاح کیفیت زندگی در طیف وسـیعی از زمینـه هـا از جملـه حوزه هاي توسعه بین الملل، بهداشت و سیاست مورد استفاده قرار می گیرد.

کیفیت زندگی نبایـد بـا مفهوم استاندارد زندگی که عمدتا بردرآمد استوار است اشتباه گرفتـه شـود درعـوض، شـاخص هـاي استانداردکیفیت زندگی نه تنها شامل محیط زیست، سلامت جسمی و روانی است، بلکه مبحث تحصیلات تفـریح و اوقات فراغت و تعلق اجتماعی نیز در این میان مطرح می شود.

امروزه کیفیت زندگی شهري بـه عنـوان کلیـدي تـرین مفهوم در برنامه ریزي شهري است. براین اساس در بسیاري از کشورهاي توسعه یافته برنامه ریزان در تلاش براي نمایش سطوح کیفیت زنـدگی در سـطوح مختلـف جغرافیـاي هسـتند تـا از ایـن طریـق بتوانندراهکارهاي بهینه را براي بهبود کیفیت زندگی مورد بررسی قرار دهندکه این شاخص ها یکی از دغدغه ها و موضوعات مورد توجه مدیران و سازمانها در فعالیت هاي حرفـه اي در زمینه ی هوشمندسـازي می باشد.

هوشمندسازي شهر یک ایده ي جدید به منظور افزایش و ارتقاي کیفیت زندگی از طریق اسـتفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات است. بنابراین هوشمندسازي شهر، می تواند تمامی مزایاي ناشی از بهبـود کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد.

تاثیرات هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری چیست؟

در نتیجه ارتقاي کیفیت زندگی شهري در دوره معاصر با رشد چشم گیر جمعیت شهري در این دوران همراه بوده است. از این رو بدیهی است که رشد شهرنشینی با رشد امکانات و خدمات شهري، می تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. افزایش رشد جمعیت شهري، که یکی از مشخصه هاي شهرنشینی ایـران در دهه هاي اخیر است، در بسیاري موارد، اثرات ناشی از رشدکمی وکیفی امکانات و خـدمات شـهري را براي افزایش کیفیت زندگی تعدیل نموده است و ضمن کاهش سرانه ي برخـورداري شـهروندان از امکانـات شهري، کیفیت زندگی در شهرها را ثابت نگه داشته و حتی در مواردي موجب بروز چالش هـاي کنـونی در جامعه ي شهری براي هوشمندسازي شده است.