اینکه بازار مسکن در ماه های آینده چه شرایطی خواهد داشت و چه تدابیر و راهکارهایی برای کنترل قیمت آن و افزیش تولید مسکن در کشور الزامی است؛ موضوعاتی است که خبرنگار صما در گفتگو با فعالان ساختمانی، آنها را بررسی کرده است.

سازندگان رغبتی برای ساخت پروژه های جدید ندارند

در همین رابطه عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه سازان عملکردها در حوزه مسکن در طی چند سال اخیر قابل ملاحظه نبوده و در شرایط کنونی، میزان ساخت و سازها فاصله قابل توجهی با میزان تقاضای مسکن در جامعه دارد و عوامل متعددی ناظر بر این موضوع است.

سید محمد مرتضوی، عضو شورای شهر گرگان در گفت و گو با «صما» با اشاره به رکود مسکن در چند سال گذشته افزود: طی چند سال اخیر به دلیل تحریم ها و افزایش قیمت ها، رکود در بازار حاکم بوده و این رکود در سه ماهه پایانی سال ۹۶ نیز تقریبا در بازار وجود داشت و تمایل به ساخت و ساز کم بود.

وی ادامه داد: بعد از آن هم به تدریج با افزایش قیمت تمام شده و نابرابری تسهیلات مسکن با قدرت خرید متقاضیان، این عدم تعادل تشدید شد. در حال حاضر نیز شور و شوقی در بین سازندگان وجود ندارد و اگرچه سازندگان توانستند واحدهای ساخته شده خود را به یمن اتفاقاتی که از بابت سقوط ارزش پول ملی و افزایش قیمت ها فراهم شد، به فروش برسانند، اما برای اجرای پروژه های جدید عجله و رغبتی ندارند و این موضوع به مسائل مذکور برمی گردد.

لزوم تعادل بخشی به بازار مسکن

رییس انجمن انبوه سازان استان گلستان با تاکید بر ضرورت تعادل بخشی به بازار مسکن گفت: یکی از برنامه های اصلی وزارت راه و شهرسازی باید ایجاد تعادل در بخش عرضه و تقاضای مسکن باشد و یک بار برای همیشه باید بررسی کنیم که نیاز واقعی ما به مسکن به چه میزان است.

وی ادامه داد: اگر آمار نیاز به ساخت یک میلیون واحد مسکونی واقعی است، باید تلاش کنیم تا ساخت و ساز مسکن را به این آمار نزدیک کنیم و در زمینه افزایش قدرت و توان خرید متقاضیان، تاثیرگذاری واقعی داشته باشیم. یعنی قدرت خرید را با استفاده از تسهیلات و روش های دیگری که می تواند به کاهش قیمت تمام شده کمک کند، بالا ببریم تا هم صرفه و صلاح اقتصادی در بازار مسکن حاکم شود و هم به تعادل عرضه و تقاضا برسیم تا درنهایت با اتفاقاتی که در شرایط فعلی اقتصادی می افتد، با شوک قیمتی مواجه نشویم.

مشکلات جدی در بخش قدرت خرید مسکن داریم

مرتضوی همچنین درباره وضعیت فعلی بازار مسکن گفت: طی چند سال اخیر به دلیل افزایش قیمت ها در بازار مسکن، مصرف کنندگان انفعال داشتند و وارد بازار نمی شدند، اما با شرایط جدیدی که حادث شد، وارد بازار مسکن شدند و خرید خود را انجام دادند.

وی با تاکید بر اینکه ما در زمینه قدرت خرید مسکن مشکلات جدی داریم، ادامه داد: تسهیلات ناچیزی که برای مسکن داده می شود، متناسب با قیمت فروش نیست و چه در بحث تخصیص وام به سازندگن و چه مصرف کنندگان و بهره برداران، توان خرید متقاضیان به میزان قابل توجهی کاهش یافته و این امر حتما تاثیرات منفی در بازار مسکن خواهد گذاشت.

عضو شورای شهر گرگان با پیش بینی اینکه در آینده نزدیک بازار مسکن در شرایط رکود قرار خواهد گرفت، افزود: با این وضعیت، در بازار مسکن شرایط خوبی را نه برای سازندگان و نه مصرف کنندگان نمی بینیم، مگر اینکه تغییرات جدی و اساسی در این حوزه ایجاد شود.

اقدامات لازم در بخش مسکن

مرتضوی درخصوص اقدامات لازم در این بخش گفت: وزارت راه و شهرسازی ابتدا باید بانک های عامل را تقویت کند و بخش دیگر به حوزه سیاست گذاری ها بر می گردد.

وی افزود: اگرچه در طرح مسکن مهر نقاط ضعف زیادی داشتیم، اما با اجرای طرح های مشابه آن با عنوان مسکن اجتماعی و هر عنوان دیگری، می توانیم این ضعف ها را پوشش دهیم و کمک حال اقشاری از مردم باشیم که توانایی لازم برای خرید مسکن را ندارند.

عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه سازان همچنین بیان کرد: باید در زمینه اجرای طرح های انبوه سازی و نیز در بحث بازآفرینی شهری و نوسازی بافت های فرسوده، با در نظر گرفتن شرایط خاصی که این بافت ها دارند، امکان ورود توسعه گران را با وضع قوانین حمایتی موثر و به روز فراهم کنیم.

به گفته عضو شورای شهر گرگان، برخی از قوانین سختگیرانه در حوزه ساخت و ساز باید اصلاح و نقاط ضعف آنها برطرف شود. اصلاحات در قانون مالیات های مستقیم در شرایط نامناسبی صورت گرفت که با رکود بازار مسکن و افزایش قیمت تمام شده و نیز قدرت پایین خریداران رو به رو بودیم.

وی با تاکید براینکه باید اصلاحاتی در حوزه قوانین به خصوص در زمینه مالیات بر عواید حاصل از ساخت و ساز منظور کنیم، گفت: معافیت های گذشته در بخش مسکن را دوباره باید زنده کنیم و این گونه تغییرات می تواند موثر باشد.

ضرورت رفع قوانین مزاحم برای تولید مسکن

در همین حال دبیر کانون سراسری انبوه سازان هم با تاکید بر ضرورت رفع قوانین مزاحم برای تسهیل تولید مسکن در کشور گفت: دولت و مجلس به خصوص کمیسیون عمران مجلس باید قوانین مزاحم را برطرف و شرایط تولید مسکن در کشور را تسهیل کنند تا بخش خصوصی در شرایط فعلی که کشور در جنگ اقتصادی قرار دارد، مورد کم لطفی و لطمات سنگین و بخشنامه های ناصواب قرار نگیرد.

فرشید پورحاجت در گفت و گو با «صما» ادامه داد: اساس بازار مسکن در کشور ما موید این موضوع است که در حال حاضر احتیاج به تولید مسکن داریم و تولید مسکن نیز به بسترسازی مناسب نیاز دارد.

وی تاکید کرد: بستر مناسب برای تولید مسکن، تسهیل گری است و باید شرایط را برای تولید مسکن در کشور فراهم کنیم و بخش خصوصی به قدری مسکن تولید کنند که نیاز بازار به تعادل برسد.

راهکارهای کنترل افزایش قیمت ها

رییس انجمن انبوه سازان مسکن استان خوزستان همچنین درخصوص وضعیت بازار مسکن در ماه های باقی مانده تا پایان سال گفت: اگر بخواهیم یک بررسی از بازار مسکن در نیمه دوم سال داشته باشیم، شاید پرداختن به هرگونه نظریه ای صحیح نباشد.

پورحاجت تاکید کرد: ما زمانی می توانیم بازار را تحلیل کنیم که در اقتصاد کلان کشور آرامش برقرار باشد، اما در حال حاضر ما این آرامش را در بازار مسکن و صنعت ساختمان مشاهده نمی کنیم و در شرایط فعلی، به نظر بخش خصوصی افزایش قیمت مسکن دور از ذهن نیست.

دبیر کانون سراسری انبوه سازان ادامه داد: گاها صحبت هایی درباره کاهش قیمت مسکن از طریق تریبون هایی که جایگاه رسمی در کشور دارند، مطرح می شود، اما واقعیت آن است که هرگاه بتوانیم جلوی تلاطم بازارهای همسو را بگیریم، بدون شک افزایش قیمت مسکن نیز کنترل خواهد شد.

پورحاجت با اشاره به تداوم افزایش قیمت مسکن به خصوص در بین ساختمان های دارای ارزش ملکی پایین در ماه های آینده بیان کرد: وقتی هزینه ساخت مورد توجه قرار نمی گیرد و امروز می بینیم که هزینه ساخت مسکن بیش از ۱۰۰ درصد گران شده است، نباید انتظار کاهش قیمت ها را داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد: به غیر از رشد قیمت مسکن در تهران، در سایر مناطق کشور نیز قیمت مسکن در مناطقی که بسیار پایین بوده به شدت افزایش پیدا کرده و این موضوع نشات گرفته از بالا بودن هزینه های تمام شده مسکن است. نمونه بارز آن را در افزایش قیمت تمامی نهاده های ساختمانی ازجمله فولاد و ورق های ام دی اف ملاحظه می کنیم.