در عصر ارتباطات و با ظهور غولهای تکنولوژی، ضرورت هوشمندسازی در بخشهای مختلف به ویژه در شهرها بیشتر از پیش احساس می شود، دیگر عصر بوروکراسیهای اداری و ارتباطات سنتی برای انجام امور به پایان رسیده و جوامع برای رسیدن به توسعه پایدار نباید از قافله هوشمندسازی عقب بمانند.
هوشمندسازی مقوله های مختلفی از جمع آوری زباله تا ساختمان سازی، ارتباطات اداری و استفاده از اطلاعات مکانی، حمل و نقل و آموزش را شامل می شود.
ارتقاء کیفیت زندگی، صرفه جویی در زمان، تسهیل دسترسیها و کاهش ترددها از عینی ترین مزایای هوشمندسازی و شهر هوشمند است. طی قرنهای گذشته تمام توجهات به توسعه زیرساختها بود اما دیگر باید از انجام اقدامات زیرساختی در شهرها فاصله گرفت و به سمت اقدامات نرم افزاری و هوشمندسازی پیش رفت.
همچنین به اذعان متولیان امر، برای اجرای موفق هوشمندسازی باید هماهنگیهای لازم بین دستگاههای متولی آی .تی در شهرها و استانها وجود داشته باشد.
بنا به گفته علیرضا رزم حسینی استاندار خراسان رضوی، تمرکزگرایی شدید، بوروکراسی پیر اداری، عدم انسجام در هماهنگی، اختلافات مزمن سیاسی و جناح بندی سیاسی بدون تفکر حزبی موجب شده است که از نظام اداری موجود توسعه خارج نشود لذا باید دولت دیوان سالار را از خاصیت بیندازیم و دولت هوشمند را جایگزین آن کنیم تا اقتصادی مردمی در کشور داشته باشیم.

*هوشمندسازی دولت
بنابه گفته مدیر فناوری اطلاعات استانداری خراسان رضوی با توجه به حجم کاربران اینترنت، هوشمند سازی یکی از مهم ترین طرحهای اقتصاد مقاومتی است که به اجرا در می آید.
حمید رضا روحبخش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در خراسان رضوی سه هزار و ۲۳۱ شرکت دانش بنیان و فعال در حوزه فناوری اطلاعات وجود دارد که باعث ایجاد حدود ۳۵ هزار فرصت شغلی شده اند.
وی اضافه کرد: آی.سی.تی ابزاری برای خلق ثروت است، کارآفرینی مبتنی بر خلاقیت و دانایی است و در چند سال آینده فضای کسب و کار کشور زیر و رو خواهد شد.
مدیر فناوری اطلاعات استانداری خراسان رضوی در ادامه از امضاء تفاهمنامه معینهای اقتصاد مقاومتی حوزه هوشمند سازی در استان خبر داد و افزود: این تفاهمنامه طی روزهای گذشته بین استانداری، انجمن صنفی رایانه ای استان و شرکتهای توانمند این حوزه منعقد شد تا مثلث توسعه اقتصادی، فرهنگی کار خود را با قوت بیشتری در استان دنبال کند.
روحبخش گفت: دولت الکترونیک اگر کامل اجرا شود توسعه پایدار عدالت اجتماعی و مشارکت اجتماعی تحقق می یابد.

* وقفه در هوشمندسازی
معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد نیز با بیان این که شهر هوشمند سبکی نوین از زندگی است افزود: باید بتوانیم با استفاده از هوشمندسازی شهری، چالشهای موجود را برطرف کنیم.
شهریار آل شیخ اضافه کرد: در مشهد خوشبختانه دستگاههای اجرایی تعامل خوبی برای رسیدن به شهر هوشمند آغاز کرده اند اما طی سالهای گذشته، در توسعه هوشمند‌سازی با وقفه‌ مواجه بوده ایم.
وی با بیان این که در کوتاه مدت نمی توان به رسیدن به نتایج مهم در این حوزه امیدوار بود گفت: البته در مقوله شهر هوشمند هم در بخش زیرساختهای داده ها و هم در بخش ارتباطات دستگاههای مؤثر مشکلاتی وجود دارد.
معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد گفت: در این دوره مدیریت شهری تلاش شده با رویکردی خاص، به رفع نقیصه ها و توسعه هوشمندسازی بپردازیم لذا برنامه عملیاتی شهرهوشمند تدوین و طی ماههای گذشته رونمایی شد.
آل شیخ افزود: بر اساس این برنامه، دارای بیشترین تنوع نظام پرداختی در شهر مشهد خواهیم شد و مشهد پایگاه آزمایشی بیشتر برنامه های حوزه شهر هوشمند در کشور می‌شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر اقدامات خوبی در راستای هوشمندسازی در حوزه حمل و نقل انجام شده و پرداختها در اتوبوس، قطارشهری و تاکسی از طریق کیف الکترونیک، و کیو.آر کد انجام می‌شود.
آل شیخ تصریح کرد: طرح شهر هوشمند باید توسط بخش خصوصی انجام شود.

* شهروند هوشمند
مسئول پروژه شهروند هوشمند معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: ‘شهروند هوشمند’ از عناصر مهم شهر هوشمند است که باید به آن توجه شود.
سید رحمان میرزائیان افزود: هوشمندی فقط از سیستم دیجیتالی نشات گرفته نمی شود بلکه موضوعات مختلفی در حوزه هوشمندسازی وجود دارد.
وی ادامه داد: مردم و شهروندان شهر در فضای شهر هوشمند رکن مهم و اصلی هستند ولی متاسفانه در زمینه شهروند هوشمند کار جدی صورت نگرفته است و فقط به امور سطحی پرداخته ایم.
مسئول پروژه شهروند هوشمند معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد گفت: مفهوم شهروند هوشمند فقط بهره برداری از سیستمهای دیجیتالی نیست و شهروند هوشمند تنها به این جزء خلاصه نمی شود.
میرزائیان تصریح کرد: شهروند هوشمند شهروندی است که با فضاهای هوشمند آشنا شود، آموزش ببیند و بتواند از این فضاها استفاده کند و اگر شهر را هوشمند کنیم ولی شهروندان نتوانند از این امکان استفاده کنند هوشمندسازی محقق نشده است.
وی ادامه داد: به عنوان نمونه نقشه آنلاین توقفگاههای مشهد از مدتها پیش طراحی شده است ولی به دلیل عدم آگاهی شهروندان این نرم افزار مورد استفاده قرار نمی گیرد در صورتی که با استفاده از آن در وقت شهروندان صرفه جویی و از ترددهای غیر ضرور خودداری می شود.
مسئول پروژه شهروند هوشمند معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد گفت: در بحث هوشمندسازی اگر می خواهیم درست عمل کنیم باید همزمان با زیرساختها، آموزش و آگاهی شهروندان را نسبت به این موضوع افزایش دهیم که این مهم وظیفه رسانه هاست.
میرزائیان افزود: در شهر مشهد دوره های آموزش شهروندی دنبال می شود ولی حساس سازی و آگاهی بخشی جدا از آموزش باید در دستور باشد.
وی ادامه داد: آگاهی بخشی به مردم در زمینه استفاده از فضاهایی که هوشمندسازی شده اند ضروری است.